Bij Smit zijn duikers onder water nooit alleen

Django van Es duikt voor Duik-en Bergingsbedrijf W. Smit. Hoe voelt het om in de Rotterdamse haven tientallen meters onder water aan het werk te zijn?‘Ik zit vaak liever onder, dan boven water.’

Foto: Ries van Wendel de Joode

Ik ben er per ongeluk ingerold’, vertelt Django over het begin van zijn duikloopbaan. Er zitten dan ook geen duikers in zijn familie. Django’s wieg staat in de woonwagen en hij wordt vernoemd naar de wereldberoemde gipsyjazzgitarist Django Reinhardt. Hij gaat vroeg van school en start jong met werken, weet van aanpakken en is handig. Als een intercedent op een uitzendbureau, inmiddels zo’n tien jaar geleden, vraagt of hij geen duiker wil worden, valt het kwartje. Na een selectie en een medische keuring mag Django de duikopleiding volgen van het Norsk Yrkes Dykkerskole in Fagerstrand, ten zuiden van Oslo. ‘Een opleiding van zestien weken. De eerste vier weken theorie. In het Engels. En daarna ga je de praktijk in. Je moet dan gewoon je duikminuten maken op bepaalde dieptes. We doken tot vijftig meter.’ 

Gewichtloos 

Met de internationale papieren op zak, gaat Django in Nederland aan het werk. ‘Je bent dan baby­duiker. Je kan onder water ademhalen, meer niet. Je mist ervaring. Zo moet je nog leren ‘trimmen’: op bepaalde dieptes blijven zonder te zwemmen. Dat doe je met je ademhaling en door lucht in of uit je duikpak te laten.’ De gewichtloze status die je dan bereikt, vergelijkt Django met die van een astronaut. Heb je dat trimmen eenmaal onder de knie, dan kun je pas andere dingen onder water doen. ‘Het is wel handig als je een technische achtergrond hebt. Je moet met gereedschap kunnen omgaan.’

Vertrouwen 

Bij Smit zijn duikers onder water nooit alleen. Alles draait om vertrouwen; in jezelf en in de ploeg. ‘Je bent altijd minimaal met zijn drieën in een duikploeg. Eén onder en twee boven. Die zorgen voor de begeleiding. Eén houdt je slang met luchttoevoer in de gaten, je tijd en je diepte. Welke kant je opgaat en dat je nergens achter blijft haken, zodat ze je terug kunnen trekken als er iets aan de hand is. En er zit iemand bij de communicatie­apparatuur. We duiken bijna altijd met video, zodat je boven water kan meekijken met wat er onder water gebeurt. Veiligheid gaat voor alles.

Bijtende zeehonden 

Django werkt een jaar of vijf bij Smit in de haven, maar vraag je naar bijzondere plekjes, dan zegt hij: ‘Heb ik niet. Water is water. Vaak heb je maar één meter zicht. Als je dan een vaartuig moet inspecteren, ga je ‘lasnaden zwemmen’. Van las naar las, het is dan net of je in de mist zit.’ Hoe verder je in de haven naar het westen gaat, hoe helderder vaak het water is. ‘Dan heb je wel eens drie, vier meter zicht. Daarom worden hier vaak inspecties verricht.’ 

Nadeel daar is dan wel weer dat de stroming er woeliger is. Je hebt daar te maken met het zeewaarts stromende rivierwater, eb­ en vloedinvloeden zijn er groter en dan nog de gevolgen van het zoetwater dat over het zwaardere zoutwater heen stroomt. ‘Als het water te hard stroomt, heb je er niks in te zoeken. Bij de Maasvlakte Olie Terminal in het Yangtzekanaal word je vaak alle kanten op gegooid. Het is ook een heel gek bochtje. Daar moet je opletten. Gewoon niet te veel slang meenemen. Die blijft overal achter haken. Ik kom wel eens oesterpakketten van een halve meter tegen. En weet je hoeveel zeehonden er zwemmen? Die zijn best wel nieuwsgierig. Voor hetzelfde geld bijten ze in je kont.’