De haai die afval en data verzamelt

Als je een beetje door je wimpers kijkt, starend naar het water, zie je het: een haai met een enorme opengesperde bek. Alleen verdwijnen in deze haaienbek geen vissen, plankton of argeloze zwemmers: de WasteShark vist plastic en ander afval op. Het veelbelovende prototype van RanMarine is uitgegroeid naar een volwassen waterrobot die wereldwijd water schoonmaakt. Bedenker Richard Hardiman: ‘Ik ben een uitvinder, ik vind het leuk om ideeën om te zetten in concrete oplossingen.’

Het idee voor de WasteShark ontstond in Zuid-Afrika, waar Hardiman vandaan komt. ‘Ik zag twee mensen met een vissersnet afval uit het water vissen. Ik dacht: dat moet toch anders en vooral beter kunnen? Een product dat het afval op kan ruimen zonder dat er iemand aanwezig is. Rond diezelfde tijd kreeg ik kinderen en werd ik meer bewust van duurzaamheid. Ik wilde iets goeds doen, ook op het gebied van werk. En zo is eigenlijk ook het idee voor de WasteShark ontstaan. Ik heb een achtergrond als engineer dus begon met bouwen. Na een tijdje kwam ik in 2016 in contact met het PortXL programma waardoor ik mijn idee verder kon uitwerken onder de vlag van mijn nieuw opgezette startup RanMarine.’

Waterrobot

Hardiman kwam terecht op de RDM waar hij zijn haai verder ontwikkelde: ‘De WasteShark is een mini-waterrobot die op het water drijft en autonoom kan varen. Hij speurt de oppervlakte van het water af naar plastic, afval en vervuiling en andere zaken die niet in het water horen. De WasteShark verzamelt het in zijn ‘open bek’ en brengt het naar de oever. De ‘smart shark’ kan ook natuurlijk materiaal oppakken dat van invloed is op de waterkwaliteit, zoals kroos, algen en waterplanten. Daarnaast verzamelt de WasteShark data over de waterkwaliteit. Zo kan bijvoorbeeld gemonitord worden of buitenwater geschikt is om te zwemmen.’

Handzaam

Hoe groot en zwaar is de haai: Hardiman somt de specificaties op: ‘De WasteShark wordt aangestuurd via 4G, heeft een bereik van 3 kilometer, haalt een snelheid van 3 kilometer per uur en kan zo’n 6 uur zwemmen. De waterrobot is 1.57 meter lang, 1.09 meter breed, 52 centimeter hoog en weegt 75 kilo. Heel handzaam dus.’

Makkelijk te gebruiken

Er zijn meerdere mensen en organisaties die met hun ontwerpen afval uit het water vissen. Hoe onderscheidt de WasteShark zich van anderen? Hardiman: ‘Dit een simpele, elegante en efficiënte oplossing. Hij is emmissievrij, dus geeft geen uitstoot of andere vervuiling in het water. En hij is eenvoudig in te zetten. Dat was ook ons streven: we wilden een tool ontwerpen die op een eenvoudige, handzame manier zoveel mogelijk afval verzamelt. En die makkelijk en door zoveel mogelijk mensen te gebruiken is. Als je een beetje een grote auto hebt, kan je hem in de achterbak meenemen. Gebruiksvriendelijk voor een groot publiek dus.’

De WasteSharkes zwemmen inmiddels de hele wereld rond: van Zuid-Korea, Australië, Amerika, Engeland tot Nederland. Ze worden ingezet in jacht- en plezierhavens, industriële havens, in de toeristische sector, en door overheden of organisaties zoals het Wereldnatuurfonds en de Verenigde Naties die bijvoorbeeld grachten, meren en rivieren schoon willen houden.

Miljoenen haaien

Hoe ziet Hardiman de toekomst? ‘Ik ben niet tegen plastic, het is een handig product. Maar we hebben wel een enorme berg plastic afval die in het milieu terecht komt. Het gaat erom hoe we plastic nog beter kunnen recyclen. Daar kunnen we nog een grote stap in maken, en de WasteShark draagt daar aan bij. Mijn droom is dat er miljoenen WasteSharkes over de wereld rondzwemmen. Niet alleen om het afval te verzamelen, maar ook om data op te halen. We moeten weten wat er in ons water zit, en niet alleen oog hebben voor wat er op drijft. Met die data kunnen we leren hoe we de kwaliteit kunnen verbeteren en goed kunnen houden!’

Springplank

Wat betekent Rotterdam voor Hardiman? ‘Mijn oorspronkelijke idee was om terug te gaan naar Cape Town, maar de haven van Rotterdam is een springplank naar de wereld van robotica en techniek. En hier zit een sterk netwerk van bedrijven die zich wereldwijd inzetten voor duurzaamheid. Hierdoor kunnen we de WasteShark nog meer verbeteren en de verspreiding ervan uitbreiden. Ik ben in mijn eentje begonnen en nu zijn we uitgegroeid tot een bedrijf met 25 mensen, dankzij Rotterdam. Ik ben blij dat ik gebleven ben, want zonder de haven van Rotterdam zou RanMarine hier niet zijn!