Voorkom losbreken van schepen

Door zware wind, golfslag en hoge waterstanden kunnen afgemeerde schepen van de kade losbreken. Dit kan resulteren in schepen die zich oncontroleerbaar bewegen met de kans op aanvaring en gevolgschade aan het schip en/of aan voorzieningen in de haven. Er zijn verschillende beproefde maatregelen om dit te voorkomen.

• Toepasbaar bij schepen en afmeervoorzieningen;
• Crisisbeheersing;
• Tijdelijke maatregel;
• Substantiële investering;
• Voorkomt economische schade;
• Toepasbaar bij alle overstromingsdieptes.

Bij een windkracht van Beaufort 8 en hoger geldt binnen de haven van Rotterdam de “Stormregeling”. Een Port Information Notice (PIN) zal dit bij een storm bekend maken. De Stormregeling omvat richtlijnen met betrekking tot de aankomst van schepen. Onder extreme weersomstandigheden geeft het KNMI ieder uur weerwaarschuwingen af. Het Haven Coördinatie Centrum (HCC) DHMR communiceert dit met de scheepvaart. Patrouillevaartuigen houden de veiligheidssituatie in de haven in de gaten en indien nodig stelt de veiligheidsregio de GRIP (Gecoördineerde Regionale Incidentenbestrijdings Procedure) in werking.

De Havenverordening (Artikel 3.3) stelt dat schepen deugdelijk dienen te zijn afgemeerd en geeft hiervoor richtlijnen. De infrastructuur op de terminals zoals de boldercapaciteit en -configuratie is zodanig ingericht dat deze de grootste verwachte belastingen kunnen opnemen. Echter tijdens harde wind dwars op een schip zijn de eigen trossen van het schip onder dergelijke omstandigheden niet altijd voldoende sterk om het schip veilig af te meren. Er zijn dan aanvullende maatregelen nodig om ‘deugdelijk afgemeerd te zijn’; die vallen onder de primaire verantwoordelijkheid van de kapitein van het schip.

Daarbij kun je denken aan de volgende maatregelen:

Innemen van ballastwater

Het totale gewicht van het schip kan met ballast worden verzwaard om de stabiliteit te vergroten. Het windvangend oppervlak van het schip wordt dan ook kleiner.

Toepassen van ShoreTension

Bij ShoreTension kun je een tros vanaf de wal uitgeven naar het schip en door een cilinder op spanning houden, waardoor het schip beter en veiliger ligt afgemeerd.

Dubbele trossen zetten

Een schip kun je steviger afmeren door dubbele trossen te zetten aan dezelfde bolder of verschillende bolders.

Schepen naar zee sturen

In extreme situaties kun je ervoor kiezen om schepen tijdig naar zee te sturen omdat het daar onder zeer extreme omstandigheden veiliger is. Schepen houden dan een gunstig gekozen koers ten opzichte van de wind aan. Deze maatregel wordt in de praktijk zelden ingezet.

Schepen naar het binnenland (bijv. Dordrecht) sturen

Indien er bij een dreigende overstroming voldoende tijd is kun je schepen naar het binnenland sturen. Landinwaarts zullen de effecten van de storm afvlakken waardoor de risico’s beperkter zijn. Dit geldt voor een beperkte categorie schepen: met name voor binnenvaartschepen en kleine zeevaart.

Schepen aan lager wal afmeren

Door schepen tijdig aan lager wal af te meren beperk je de kans op schade. Op deze manier zijn schepen beter beschermd tegen extreme windcondities omdat de trossen minder belast worden. Voor golfslag geldt het tegenovergestelde: schepen liggen daarvoor aan hoger wal veiliger.

Sleepbootassistentie

De inzet van een of meerdere sleepboten voorkomt dat een schip losbreekt door deze in de zij van het schip richting de wal te laten duwen.

Voor meer info: Port Information Guide, pagina 10: “Real time weather and Tidal information”.