Monitoring broeikasgasemissies 2024
Havenbedrijf Rotterdam werkt in lijn met internationale klimaatdoelen aan een klimaatneutrale haven in 2050. Daarbij wil het Havenbedrijf zo goed mogelijk inzicht bieden in de mate waarin beoogde reducties worden gerealiseerd.
In het jaarverslag rapporteert het Havenbedrijf over CO2-emissies van de eigen activiteiten, van scheepvaart en van het haven- en industriecomplex (HIC). Lees hier de toelichting bij de cijfers in het jaarverslag.
Emissies van bedrijven in de haven 2024
Het Havenbedrijf publiceert ook jaarlijks in april de meest actuele emissiecijfers van bedrijven in de haven omdat de Nederlandse Emissie Autoriteit (NEa) dan de emissiecijfers over het afgelopen jaar bekend maakt. Om de volledigheid, betrouwbaarheid en consistentie van cijfers over broeikasgasemissies in de haven te valideren en te optimaliseren, heeft het Havenbedrijf CE Delft om advies gevraagd. Naar aanleiding van de aanbevelingen in het rapport van CE Delft heeft het Havenbedrijf de berekeningen aangevuld met emissies van bedrijven die niet verplicht zijn hun CO2-emissies te registreren en met overige broeikasgassen.
Welke data zijn gebruikt voor de gepubliceerde emissiecijfers?
De omvang van CO2-emissies wordt zowel nationaal als internationaal berekend aan de hand van zogenoemde emissiefactoren. Emissiefactoren zijn gemiddelde waarden die aangeven hoeveel broeikasgassen vrijkomen per eenheid van een activiteit, bijvoorbeeld de hoeveelheid energieverbruik.
Het Havenbedrijf maakt voor de berekening van CO2-emissies in het haven- en industrieel complex gebruik van openbare databronnen van de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) en van De Emissieregistratie.
De NEa publiceert elk jaar broeikasgasemissies van installaties die volgens Europese wetgeving (de zogenoemde ETS-richtlijn) verplicht zijn deel te nemen aan het EU emissiehandel-systeem. De ETS-richtlijn is van toepassing op energie intensieve industriële bedrijven. In de Rotterdamse haven zijn dit voornamelijk bedrijven in de sectoren energieopwekking (kolen en aardgascentrales), olieraffinage en chemische industrie. De emissiecijfers worden door de bedrijven aangeleverd bij de NEa, terwijl de NEa toezicht houdt op de methodiek van het verzamelen van de emissiegegevens.
De Emissieregistratie registreert de uitstoot van verschillende milieu- of klimaatbelastende stoffen in Nederland. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van milieujaarverslagen. Deze verslagen zijn verplicht voor grote industriële bedrijven die processen hebben waarbij een risico bestaat voor lucht, water of bodem. In tegenstelling tot de NEa (waar ETS-plichtige bedrijven hun gegevens direct aan aanleveren), is Emissieregistratie geen zelfstandige organisatie, maar een samenwerkingsverband van vijf kennisinstellingen (RIVM, PBL, CBS, WUR, Deltares).
Uit cijfers van de Emissieregistratie komt naar voren dat de omvang van overige broeikasgas emissies van bedrijven met een emissieregistratieplicht beperkt is (0,12 Mton CO2-equivalenten in 2022). Deze overige broeikasgassen zijn vanaf april 2025 met terugwerkende kracht1 in emissiecijfers meegerekend.
In de haven zijn er ook bedrijven die onder de wettelijke drempels blijven om verplicht emissies te registreren. Dit zijn in principe minder energie intensieve bedrijven in bijvoorbeeld logistiek, opslag, distributie of maritieme dienstverlening. De emissies van deze bedrijven komen volgens een schatting van CE Delft uit op 0,5 – 0,7 Mton per jaar en worden vanaf medio april 2025 met terugwerkende kracht2 toegevoegd in publicaties over broeikasgasemissies in de haven. Het Havenbedrijf spant zich in om ook deze broeikasgasemissies te reduceren en nauwkeuriger in beeld te brengen. Het maakt hierover afspraken met bedrijven bij nieuwe contracten en bij aanpassingen van bestaande contracten.
De CO2-uitstoot van biomassa in de haven, zgn. biogene emissies, zijn niet in de emissiecijfers meegerekend. Deze worden nationaal en internationaal niet als CO2 uitstoot gerekend vanwege het kortcyclische karakter ervan.
Modaliteiten scheepvaart, wegverkeer en spoor
Emissies van zeeschepen en van binnenvaartschepen in de haven worden apart gerapporteerd in ons jaarverslag onder scope 3 emissies van het Havenbedrijf. Deze emissies waren in 2023 en in 2024 circa 2,2 Mton per jaar. Zie de volgende tabel in ons jaarverslag (emissies in ton CO2).
| 2024 | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 |
|---|---|---|---|---|---|
| 2.157.000 | 2.162.000 | 2.428.000 | 2.564.000 | 2.494.000 | 2.277.000 |
Emissies van zwaar en licht wegverkeer en van spoor zijn specifiek voor de haven nog niet bekend. Op basis van eerste globale berekeningen en gegevens van DCMR komt naar voren dat deze aanzienlijk minder zijn dan scheepvaartemissies.
[1] De 0,12 Mton overige broeikasgassen in 2022 is nu toegevoegd aan emissiecijfers over alle jaren. In 2025 vindt toetsing plaats of deze omvang voor andere jaren ook juist is en zal eventuele herberekening plaatsvinden.
[2] De schatting van 0,5 – 0,7 Kton is nu toegevoegd aan emissiecijfers over alle vorige jaren. In 2025 vindt toetsing plaats of deze schatting voor vorige jaren ook juist is en zal eventuele herberekening plaatsvinden.