Start realisatie bundel 1 spooremplacement Maasvlakte Zuid
In samenwerking met ProRail realiseert Havenbedrijf Rotterdam in de periode 2023 – 2027 de eerste fase van het spooremplacement Maasvlakte Zuid (EMZ). Deze fase omvat de aanleg van zes sporen (bundel 1) en verschillende aansluitingen naar de bestaande spoorinfrastructuur.
Het emplacement wordt gefaseerd aangelegd en sluit aan op de buitencontour APMT en RWG en op de oostelijke spoorbundel bij het knooppunt Slufter. Het nieuwe emplacement is noodzakelijk om de toenemende goederenstroom van de Maasvlakte per spoor naar het Europese achterland te faciliteren. Deze oplossing is voortgekomen uit een uitgebreide studie naar de beste oplossing. De studie is mede mogelijk gemaakt met CEF-subsidie van de Europese Commissie.
Aanleg bundel 1
De opdracht voor de aanleg van bundel 1 is aan Swietelsky Rail Benelux B.V. gegund. De aannemer is inmiddels gestart met de voorbereiding en het ontwerp van de bundel. In loop van 2025 zullen de bouwwerkzaamheden op de locatie starten. De werkzaamheden duren tot en met 2027. In 2026 zijn de grootste spoorgerelateerde werkzaamheden voorzien. Na de testfase, medio 2027, zal ProRail het spooremplacement in dienst nemen en gaan exploiteren. De verdere uitbreiding met extra bundels hangt nauw samen met de daadwerkelijke groei van het spoorgoederenvervoer op de Maasvlakte.
Ondergrondse constructies
Het nieuwe spoorknooppunt zal op meerdere plaatsen de bestaande leidingstrook kruisen. Vooruitlopend op de bovenstaande werkzaamheden zijn bestaande kabels en leidingen omgelegd, zodat deze werkzaamheden geen hinder vormen voor het te realiseren spooremplacement EMZ.
Ook zijn betonnen, ondergrondse constructies aangelegd. Daar waar de tracés de spoorinfrastructuur kruisen, zijn deze voorzieningen geplaatst. De constructies zorgen ervoor dat toekomstige kabel- en leidingtracés worden ‘overkluisd’. Zo wordt de hinder ‘bovengronds’ beperkt; een leidingkoker zorgt voor een doorgang onder het spoor. De ondergrondse constructies maken het mogelijk om leidingen voor nieuwe energietransitieprojecten zonder hinder onder de spoorlijnen aan te leggen.
Treinvrije periode
Aan de oostzijde van het emplacement zal de ondergrondse constructie voor de toekomstige kabels en leidingen met de werkzaamheden van het spoor worden aangelegd. Dit zal o.a. met een treinvrijeperiode in het pinksterweekend van 2026 plaatsvinden. De reden is dat hier het bestaande spoor naar Locomotive Workshop Rotterdam (LWR) gekruist moet worden.
Fasering
De aanleg van spooremplacement Maasvlakte Zuid bundel 1 verloopt volgens de volgende planning:
| Fasen | Start |
| Definitieve opdracht bouw emplacement | 4 oktober 2024 |
| Afronding ontwerp door aannemer en start bouw | Q2 2025 |
| Hoogtepunt spoorgerelateerde werkzaamheden | 2026 |
| Oplevering en testfase | Q2 2027 |
| Ingebruikname spoorbundel 1 door ProRail | Q3 2027 |
Bereikbaarheid omgeving
Tijdens de realisatie worden hinder of beperkingen voor de aanwezige infrastructuur (weg, spoor, kabels en leidingen) zo veel mogelijk beperkt.
Bereiken klimaatdoelen
De aanleg van het EMZ past in het streven van het Havenbedrijf Rotterdam om het spoorgoederenvervoer te bevorderen. Spoorgoederenvervoer stoot minder CO₂, NOₓ en fijnstof uit dan wegtransport. Dit sluit aan bij de klimaatdoelen van de EU Green Deal, die streeft naar een vermindering van transportemissies met 55% tegen 2030 en met 90% tegen 2050. Met de ontwikkeling van het EMZ wil het Havenbedrijf Rotterdam de CO₂-uitstoot van achterland- en continentaal vervoer tegen 2030 met 30% verlagen, in lijn met het Klimaatakkoord. Dankzij het spooremplacement verwacht het Havenbedrijf Rotterdam jaarlijks 6.750 extra treinen tussen de Maasvlakte en het achterland te laten rijden, wat neerkomt op de vervanging van 675.000 vrachtwagenritten per jaar.
Landschappelijke inpassing
Economische vooruitgang is belangrijk, maar mag niet ten koste gaan van de natuur, het milieu en de leefomgeving van het havenindustrieel complex. In de haven van Rotterdam komen industrie en natuur samen. Binnen het projectgebied van EMZ leggen we een duinlandschap aan om natuurwaarde en biodiversiteit te bevorderen. Net buiten het projectgebied creëren we een plasdras-gebied. Hierdoor ontstaan diverse ecologische milieus; zoals mosachtige vegetatie, waterrijke gebieden, flauw aflopende natuuroevers en duinlandschap met duindoornstruwelen. Dit vormt een ideale biotoop voor vogels, amfibieën en insecten.
