Energietransitie

'Verandering is verre van eenvoudig, maar we zijn op de goede weg'

24 januari 2023
Hoe kunnen wij je helpen?

De energietransitie is ongetwijfeld een van de grote gamechangers van onze tijd. Het is een rechtstreeks gevolg van de behoefte aan een duurzamere wereld. Voor de EU is dit nog urgenter geworden door de oorlog in Oekraïne en de noodzaak om minder afhankelijk te zijn van Russisch gas.

Er wordt gekeken naar schonere, duurzamere alternatieven, zoals LNG. Maar duurzaamheid is meer. Ook circulariteit, walstroom, digitalisering en efficiëntere toeleveringsketens zijn ingrediënten voor een duurzame toekomst. Duurzaam denken kan simpelweg niet langer genegeerd worden. Dat biedt volop kansen voor de breakbulksector.

Freyja W (Cargow) langs de kade bij de Steinweg Beatrix terminal waar de walstroom pilot zal worden uitgevoerd.
Freyja W (Cargow) langs de kade bij de Steinweg Beatrix terminal waar de walstroom pilot zal worden uitgevoerd.

Europa loopt voorop in de energietransitie en heeft zich tot doel gesteld om in 2050 CO2-neutraal te zijn. De afspraak is om de CO2-uitstoot tegen 2030 met 55 procent te verminderen ten opzichte van 1990. De discussie spitst zich nu toe op het 'hoe'.

Toekomstscenario's 2050

Het Havenbedrijf Rotterdam stelde verschillende toekomstscenario's op voor 2050. 'Als we kijken naar de impact van duurzaamheid op breakbulk, zien we in de meeste van deze scenario's een stijgende overslag. In drie van de vier scenario's zien we ook een groeiend aandeel van stukgoed in de totale volumes', opent Hugo du Mez, Adviseur - Strategie & Analyse bij Havenbedrijf Rotterdam.

Het Havenbedrijf identificeert twee duurzaamheidspijlers die specifiek zijn voor de breakbulksector. 'Enerzijds de op- en overslag, ofwel de veranderende goederenstromen. Anderzijds de duurzaamheid van verschillende schakels in de supply chain - wat doen breakbulkterminals zelf bijvoorbeeld?', vult Joost Eenhuizen, Business manager Breakbulk & Offshore industrie bij Havenbedrijf Rotterdam, aan.

Veranderende goederenstromen

Voor op- en overslag wijst de business manager op veranderende goederenstromen, bijvoorbeeld voor non-ferro metalen, maar ook voor nieuwe materialen als lithium, en in de overslag van staal: 'De totale volumes zullen naar verwachting groeien, mede door de toenemende elektrificatie. En de diversiteit aan grondstoffen neemt toe.'

'Ook omdat toeleveringsketens veranderen en er een verschuiving te zien is van grondstoffen naar halffabricaten. Of beter, van bulk naar breakbulk. De lange termijn zal uitwijzen of deze veranderingen blijvend zijn of niet. Zeker is dat duurzaamheid een positief effect heeft op de breakbulksector in Rotterdam', voegt du Mez toe.

Daarmee doelt hij op concrete projecten, zoals het groeiende aantal windmolenparken op zee. De vraag naar non-ferrometalen als koper, nikkel, lithium en aluminium stijgt tot ongekende hoogte, mede door dat groeiend aantal parken.

Cruciale rol voor breakbulkterminals

Voor Heavy Lift en Project Cargo is de impact mogelijk nog groter. Wereldwijd schakelen productiefaciliteiten die momenteel op steenkool of andere fossiele brandstoffen draaien, over op schonere energiebronnen. De behandeling en verzending van onderdelen voor elektrolysers, waterstofopslagtanks, compressoren en batterijstations is uiteraard ook een drijvende kracht achter breakbulk supply chains. 'Breakbulkterminals spelen hierbij een cruciale rol', zegt du Mez.

'Anderzijds zitten die breakbulkterminals zelf ook niet stil', vervolgt Eenhuizen. 'Ze zetten steeds meer in op elektrificatie. Daarbij investeren de terminal in zonnepanelen en wordt apparatuur op diesel vervangen door schonere elektrische apparatuur. Ook walstroom is een hot issue voor breakbulk terminals.'

Walstroom

Du Mez noemt walstroom zelfs hét grote verhaal van dit moment: 'Op dit moment is walstroom nog niet wettelijk verplicht voor breakbulkschepen, maar de ontwikkelingen werpen hun schaduw vooruit.' Hij weet dat er nog wat hordes te nemen zijn op weg naar een duurzame toekomst: 'Verandering is verre van eenvoudig. Vooral bij breakbulk terminals is expertise cruciaal, want terminals kunnen sterk verschillen. Dat maakt het extra complex. Maar we zijn op de goede weg.'

De pilotovereenkomst tussen het Havenbedrijf, rederij CargoW en de Steinweg terminal in de Rotterdamse Eemhaven is een perfect voorbeeld. Door multipurpose schepen tijdens hun verblijf in Rotterdam aan te sluiten op walstroom wordt de CO2-uitstoot met meer dan 10 procent verminderd. 'Dit soort projecten levert alle stakeholders, dus ook ons als Havenbedrijf, informatie en expertise op, waarmee we weer andere terminals en partijen kunnen helpen', besluit du Mez.