In de haven huizen grote kolonies meeuwen die soms voor overlast zorgen. Daarom wil het Havenbedrijf Rotterdam meeuwvriendelijke plekken inrichten waar de vogels niet ‘in de weg’ zitten en in alle rust langjarig kunnen broeden.
Wil je iets weten over meeuwen in de haven? Dan kom je vroeg of laat terecht bij Jan Putters van het Havenbedrijf Rotterdam. Zijn officiële functie luidt: asset manager infrastructuur. Maar Jan stelt zich liever voor als: de groen- en natuurman van het Havenbedrijf, verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de buitenruimte van de haven. Dit is een gebied van grofweg drie bij zestig kilometer met een enorme variëteit aan flora en fauna, waaronder dus meeuwen. En die meeuwen zorgen soms voor problemen. Jan praat ons bij over de plannen van het Havenbedrijf om de overlast zoveel mogelijk te beperken.
Het probleem: te veel meeuwen op voor industrie onhandige plekken
‘In de haven broeden veel meeuwen’, vertelt Jan. ‘Het havengebied herbergt zelfs de grootste kolonie zilver- en kleine mantelmeeuwen van Europa. Maar je vindt deze vogels ook in de Botlek, op de Splitsingsdam die de Nieuwe Waterweg scheidt van het Calandkanaal en in de zeehaven van Dordrecht. Het probleem is alleen: broeden er meeuwen op een terrein, dan mogen we het niet in gebruik geven aan een bedrijf of er onderhoud uitvoeren. Daarom houden we terreinen broedvrij. En dat mag ook, zolang de broedvogels naar een alternatieve broedlocatie kunnen uitwijken. Kan dat niet, dan bestaat de kans dat we beperkt worden in het ontwikkelen van nieuwe havenactiviteiten. Dat willen we niet. Dus we moeten rekening houden met de vogels, maar tegelijk kijken hoe we ruimte kunnen blijven bieden aan de industrie.’
De oplossing: meeuwen stimuleren elders te broeden
‘We willen de meeuwen stimuleren om op een andere plek in de haven te broeden. Die plekken wijzen we nu aan en maken we aantrekkelijk voor meeuwen. Denk aan een hek eromheen zodat vossen er niet bij kunnen, plastic lokmeeuwen die andere meeuwen moeten aantrekken en, heel simpel, brood strooien. Dat gaat bijvoorbeeld om gebieden waar geen bedrijvigheid is, zoals: een afgesloten deel van de Landtong Rozenburg en brede groenstroken langs de Europaweg. De testlocatie ligt achter het hek van het afvaldepot van de Provincie Zuid-Holland. Het zijn plekken waar – letterlijk – geen hond, en dus ook geen mens, komt. Onze aanpak is er eentje van de lange adem. Het duurt een paar jaar voordat de meeuw automatisch naar die nieuwe broedplek gaat. Maar ik hoop dat we dit broedseizoen, dat eind februari al begon, de eerste meeuwen op hun nieuwe plekje kunnen wijzen.’
De grote meeuwenverhuizing: van Den Haag naar Rotterdam
De meeuwen die we nu veel in de Rotterdamse haven zien, broedden enkele decennia geleden nog vooral in de regio Den Haag en Scheveningen. Daar zijn ze echter verjaagd door de toegenomen drukte in de duinen en de oprukkende vossen. Ze vonden onderdak in de Europoort en later de Maasvlakte toen die werd op gespoten. Dat niemandsland was lange tijd een ideale plek voor de meeuw. Het gaat vooral om kleine mantelmeeuwen, zilvermeeuwen en nog wat stormmeeuwen. De kleine mantelmeeuw is in Rotterdam ook wel bekend als de Bram Ladage-meeuw die graag een frietje oppikt als je even niet oplet.
Meeuw zoekt huis
Het aanwijzen van leefgebieden in de haven voor de meeuwen is een oplossing voor de korte termijn. Want een meeuw houdt zich niet aan stadsgrenzen. Jan: ‘We zien dezelfde soort meeuwenkolonies ook in het zuidwestelijk deltagebied, zoals Moerdijk, Vlissingen, maar ook richting Antwerpen. We willen graag per deelgebied kijken wat de beste plekken zijn voor de meeuw. Dat hoeft wat ons betreft niet per se in Rotterdam te zijn. Maar daar kunnen we nu niet op wachten, daarom kijken we op dit moment dus naar de beste plekken in de haven voor de meeuw. Dat doen we als Havenbedrijf niet alleen, maar in nauwe samenspraak met andere havens en terreinbeheerders, zodat er een goede ‘meeuwenoplossing’ voor de hele regio komt.’
Dieren in de haven
Benieuwd welke (beschermde) diersoorten je nog meer in de haven vindt?
