Op Maasvlakte 2 is een bedrijventerrein ingericht voor groene waterstoffabrieken. Ook wordt een grootschalig waterstofnetwerk in de Rotterdamse haven aangelegd. Wat is waterstof en waarom speelt het zo’n belangrijke rol in de toekomst van de haven? We leggen het uit.
1. Wat is waterstof?
Waterstof is het meest voorkomende en lichtste element in het universum. Maar je komt waterstof op aarde niet zomaar ‘in het wild’ tegen. Het zit altijd vast aan andere elementen. Waterstof moet daarom door de mens worden losgemaakt, bijvoorbeeld door water (H2O) te splitsen in zuurstof (O2) en waterstofgas (H2). Waterstofgas is reuk- en kleurloos, zeer licht en niet-giftig.
2. Waarom is overstappen op waterstof belangrijk?
Om de klimaatdoelstelling te behalen moeten fabrieksprocessen verduurzamen. Fossiele brandstoffen (met name aardgas) kunnen in de toekomst worden vervangen door groene waterstof. Hierdoor stoot de industrie veel minder CO2uit. Maar ook zwaar transport kan prima op waterstof in plaats van diesel rijden.
3. Wat kun je met waterstof?
Waterstof kent veel toepassingen. De (petro)chemische industrie gebruikt het al decennia als grondstof en in chemische processen. Bijvoorbeeld bij het maken van ammoniak voor kunstmest of voor het ‘ontzwavelen’ van olieproducten. De laatste tijd is waterstof veel in het nieuws. Waterstof is een schone vervanger voor aardgas voor het behalen van de klimaatdoelstellingen. Je kunt waterstof als energiedrager gebruiken, om op te koken of mee te verwarmen. Maar ook als brandstof voor (vracht)auto’s, treinen of (binnenvaart)schepen.
4. Is waterstof duurzaam?
Bij het opwekken van elektriciteit uit waterstof komt alleen water(damp) vrij; dit proces is dus hartstikke schoon. De crux zit hem in de productie van waterstof; het kost veel stroom en daar kan CO2bij vrijkomen. Daarom onderscheiden we grijze waterstof gemaakt uit aardgas, dus met CO2-uitstoot. Bij blauwe waterstof wordt de vrijgekomen CO2 afgevangen en opgeslagen, bijvoorbeeld in lege gasvelden. Groene waterstof wordt gemaakt uit water met behulp van groene stroom, bijvoorbeeld windenergie.
5. Waarom is waterstof belangrijk voor de toekomst?
Ons energiegebruik gaat de komende jaren veranderen. We gaan meer elektrisch rijden en meer biobrandstoffen gebruiken. Ook het belang van waterstof als duurzaam alternatief groeit. Om die reden wil het Havenbedrijf dat infrastructuur wordt aangelegd om Rotterdam de rol te geven van internationaal knooppunt voor waterstofproductie en -distributie. Zo kan onze haven ook in de toekomst een belangrijke energie haven blijven en een impuls geven aan een groene waterstof-economie in Nederland en Noordwest-Europa.
6. Welke concrete plannen heeft de Rotterdamse haven met waterstof?
Op Maasvlakte 2 is een groot terrein ingericht – het ‘conversiepark’ – voor groene waterstoffabrieken. Die gebruiken groene energie uit windparken voor de kust. In 2024 moet de Holland Hydrogen I van Shell dagelijks 50 tot 60 ton groene waterstof maken, genoeg voor 2.500 vrachtwagens. Meer waterstoffabrieken staan in de planning, zoals het H2-Fifty project van bp en HyCC. Ook werkt het Havenbedrijf aan grootschalige import van (groene) waterstof en export naar het achterland.
7. Hoe gaan we overstappen op waterstof?
In Noordwest-Europa hebben we meer groene waterstof nodig dan we zelf kunnen maken. Voor een succesvolle overstap moeten we waterstof importeren. Ook daarin speelt de haven een cruciale rol. In plaats van olie importeren we straks waterstof. Hiervoor leggen we de komende jaren de benodigde terminals en infrastructuur aan. Tegelijkertijd moet de transportsector verduurzamen. Is er eenmaal voldoende duurzame waterstof beschikbaar, dan kunnen vrachtwagens die als brandstof gebruiken.
Download
Beluister de podcast
Waterstof zou zomaar eens kunnen uitgroeien tot dé duurzame brandstof van de toekomst. Havenverslaggever Celwin stapt in zijn waterstofauto en zoekt alles uit over de mogelijkheden en toekomst van waterstof in de podcast ‘Wie? Wat? Waterstof!’ Inmiddels staan er al twee seizoenen online.
Het Havenbedrijf werkt samen met partners aan de komst van een grootschalig waterstofnetwerk door het havencomplex. Rotterdam wordt daarmee een internationaal knooppunt voor de productie, import, toepassing en doorvoer van waterstof richting andere landen in Noordwest-Europa. Dit leidt er toe dat Rotterdam ook in de toekomst een belangrijke energiehaven voor Noordwest-Europa blijft.