Pilot uitwisseling energiestromen tussen bedrijven in industriecluster Rotterdam
Leestijd: 3 minuten
Uit een haalbaarheidsonderzoek van Havenbedrijf Rotterdam en Yokogawa Electric Corporation blijkt dat het optimaliseren van het gebruik van elektriciteit en nutsvoorzieningen bij bedrijven een kostenbesparing van tussen de 5% en 10% kan opleveren.
Zo kan energieverbruik ‘achter de meter’ worden geoptimaliseerd. Bedrijven die stoom als nevenproduct hebben, kunnen er dan voor kiezen om hun productie op het juiste moment op te schroeven, namelijk als een aangrenzend bedrijf meer stoom nodig heeft – hierdoor gaat er minder warmte verloren en kunnen opstoppingen in het elektriciteitsnetwerk worden voorkomen of verminderd. Daarom starten zij nu gedurende een jaar een pilot met bedrijven in het haven industrieel cluster.
Aan de pilot doen tot zes bedrijven en twee netbeheerders mee. In de pilot wordt de data van de bedrijven gebruikt om een orkestratie-platform in te richten waarmee bedrijven het gebruik en de uitwisseling van meerdere nutsvoorzieningen onderling kunnen coördineren. Dat ‘‘coördineren’ zal gedurende deze pilot nog virtueel zijn, maar zo wordt in de pilot wel de actuele data van de bedrijven bekend. Die veilige uitwisseling van data is cruciaal in het project. Om de datastromen in banen te leiden, is een industriële cloud-infrastructuur beschikbaar voor de deelnemende bedrijven. Daarbovenop zorgt een cluster energiemanagement-systeem voor het optimaliseren van de energiestromen. Het systeem dat wordt ingericht door Yokogawa/ KBC, kan ook de optimale scenario’s berekenen voor de beschikbare energiebronnen. De commerciële waardering van de uitwisseling tussen de bedrijven en de energiemarkten vindt vervolgens plaats op het handelsplatform van
Distro Energy. Zo krijgt zowel de energie als ook het CO2-effect een waarde.
Sociaal experiment
De pilot begint eind dit jaar en loopt bijna een jaar, zodat alle seizoen fluctuaties mee kunnen worden genomen. Uit een vergelijkbare demonstratie binnen een bedrijvencluster in Japan bleek dat het collectief beter presteert dan de individuele bedrijven. Dat betekende dat sommige bedrijven veel energie en kosten konden besparen, terwijl anderen juist wat duurder uit waren. Daar moet wel een compensatie tegenover staan. Het project is dus niet alleen een technische exercitie, maar ook een sociaal experiment. Hoe gaat de leiding van de bedrijven om met prestatieverbeteringen of verslechteringen? Hoe gaan de autoriteiten hiermee om?
Dit is ook de reden waarom Havenbedrijf Rotterdam deze pilot grootschalig aanpakt met een investering van rond de 2 miljoen euro. Eerder studies hebben op papier bewezen dat samenwerking voordelen brengt, maar om echt een stap naar de praktijk te nemen is een pilot van deze schaal nodig.
De pilot wordt het Starlings-project genoemd en dankt zijn naam aan de vlucht van een zwerm spreeuwen (‘starlings’ in Engels) die uit veiligheidsoverwegingen als een soepele wolk bewegen omdat de groep minder kwetsbaar is dan het individu. De vogels passen hun beweging en snelheid aan ten opzichte van de vogels die het dichtst bij ze vliegen.
De eerste resultaten van de pilot worden medio 2025 verwacht. Indien deze voldoende positief zijn en leiden tot de beoogde weerbaarheid van het cluster en tot energie-, CO2- en kostenbesparingen, zal samen met de markt worden bepaald hoe het vervolg kan worden vormgegeven.