Overslagvolume tot en met derde kwartaal 8,8% lager dan in 2019

Het volume van goederenoverslag in de haven van Rotterdam bedroeg 103,4 miljoen ton in het derde kwartaal. Tot en met het derde kwartaal bedroeg de overslag 322,3 miljoen ton. Dat is 8,8% minder dan dezelfde periode vorig jaar. De daling betrof vooral de overslag van ruwe olie, ijzererts, kolen en minerale olieproducten. Groei was er in het segment agribulk. De daling in de overslag van containers bleef beperkt.

In vergelijking met het tweede kwartaal 2020 vertoonden veel segmenten daarentegen duidelijk stijgende volumes. Vooral de segmenten agribulk, ijzererts & schroot, biomassa en roll on/roll off veerden aan het eind van het derde kwartaal sterk terug naar pre-Covid volumes. Ook werden in het derde kwartaal duidelijk meer containers overgeslagen dan in het tweede kwartaal.

Allard Castelein, CEO van Havenbedrijf Rotterdam: “Het is nu nog te vroeg om te concluderen dat we economisch gezien uit het dal zijn. Toch ben ik optimistisch over de wederopleving van internationale handelsstromen en over de veerkracht van de economie, waarbij het tempo van herstel uiteraard afhankelijk is van de verdere ontwikkelingen rondom Covid-19. Havenbedrijf Rotterdam, de overheid en bedrijven in onze haven kunnen onze economie samen een kickstart geven door investeringen sneller te starten. Zo behouden we werkgelegenheid, creëren we welvaart én realiseren we verduurzaming in Nederland.”

Om zo snel mogelijk uit het economische dal te geraken en tegelijk de haven te verduurzamen, stelt het Havenbedrijf voor om een aantal investeringsprojecten te versnellen. Dit versnellen van investeringsprojecten voor duurzaam verdienvermogen, ook wel project Startmotor genoemd, kan duizenden structurele banen creëren, miljarden bijdragen aan het bruto binnenlands product en de CO2-uitstoot substantieel reduceren.

Ontwikkelingen per goederensegment

Droog massagoed liet ten opzichte van de eerste drie kwartalen vorig jaar een daling zien van 18,6%. Binnen dit segment steeg de overslag van biomassa door meer gebruik in Nederlandse elektriciteitscentrales. Omdat er meer elektriciteit werd geproduceerd met zon, wind en gas, daalde de overslag van energiekolen. Dalende staalproductie, vooral in Duitsland, veroorzaakte een daling in de overslag van ijzererts en cokeskolen. Agribulk groeide als gevolg van meer import.

De daling bij Nat massagoed (-10,4%) in de eerste negen maanden van 2020 werd vooral veroorzaakt door minder gebruik van ruwe olie in de raffinaderijen die via Rotterdam hun ruwe olie transporteren. De zeer lage raffinagemarges van de laatste maanden waren daar vooral debet aan. Deze lage raffinagemarges werden veroorzaakt door de zeer lage prijzen voor de geraffineerde producten, vooral voor benzine en kerosine, waar in de afgelopen maanden nauwelijks nog vraag naar was in Europa door Covid-19. Dit zorgde op zijn beurt weer voor een daling van de overslag van olieproducten omdat er minder handel was en producten in opslagtanks bleven liggen. LNG liet de laatste maanden minder import zien door de hoge voorraden aan gas in Europa. Binnen Overig nat steeg de overslag van biobrandstoffen door de sterke positie die Rotterdam heeft in deze markt. De overslag van chemie daalde licht door minder aanvoer van basisgrondstoffen.

Tot en met het derde kwartaal daalde het volume Containers met 2,1% in tonnen en 4,7% in TEU. De daling werd veroorzaakt doordat de vraag naar goederen in Europa harder is gedaald dan in China. Tot nu toe is in dit jaar de import vanuit Azië gedaald en is de export naar Azië juist gestegen. Vooral door meer export van vlees, chemische producten en hout en een verbeterde concurrentiepositie van Rotterdam op transhipment vanuit Scandinavië en Baltic naar China. Hierdoor hoeven er minder lege containers terug dan in het verleden toen er meer import was uit Azië en minder export naar Azië. Gezien het aantal diensten dat was uitgevallen en de ernst van de Covid-19 crisis, was de daling van de overslag van containers uiteindelijk zeer gering.

Roll on/roll off was gedurende de eerste drie kwartalen een van de hardst getroffen goederensoorten door minder transport van personen en lading van en naar het Verenigd Koninkrijk. Na een zeer zwak tweede kwartaal trad in een sterk herstel op in het derde kwartaal. Dit kwam mede omdat er in het derde kwartaal al voorraden werden aangelegd met het oog op het aflopen van de Brexit overgangstermijn op 31 december 2020.

Overige ontwikkelingen in het derde kwartaal

Wereldklasse haveninfrastructuur
Doorvoerhaven Rotterdam heeft het grootste aantal aansluitingen met andere havens, zo blijkt uit een recent rapport van de Verenigde Naties. Grote vooruitgang is inmiddels geboekt met de aanleg van de Container Exchange Route die naar verwachting in het tweede kwartaal van 2021 operationeel kan worden getest met voertuigen.

Vooruitgang energietransitie
In het derde kwartaal is wederom vooruitgang geboekt met het verduurzamen van de energievoorziening. Havenbedrijf Rotterdam is als eerste haven toegetreden tot de Hydrogen Council, een mondiale coalitie van bedrijven die de energietransitie willen stimuleren door toepassing van waterstof. Tennet en Van Oord leggen dikke zeekabels voor aanlanding van elektriciteit van windparken in zee. Hiermee kan te zijner tijd groene waterstof worden gemaakt waarmee de petrochemische industrie in Rotterdam forse stappen kan zetten naar emissieloze productie.

Digitalisering
Ook op het gebied van digitalisering is voortgang geboekt. Bij de navigatie- en planningstool Navigate zijn inmiddels ruim 50 rederijen aangesloten. Inmiddels deelt 95% van alle Nederlandse barge- en railoperators hun data direct met Navigate. Voormalig pilotproject Boxinsider van het Havenbedrijf Rotterdam is bij Portbase ondergebracht en is doorontwikkeld tot een volwaardig draaiende applicatie met de naam Cargo Tracker. Deze applicatie maakt het mogelijk voor bedrijven alle importbewegingen van containers in de Rotterdamse haven te volgen. Bij vertraging ontvangen zij automatisch melding. Met het lanceren van deze applicatie versterkt Portbase zijn positie als data platform voor Europa. Er is een succesvolle proef gedaan met elektriciteitsplatform Distro. Dit platform helpt bedrijven in de haven om energiekosten te drukken door enerzijds lokaal opgewerkte elektriciteit beter te benutten en anderzijds de pieken op het elektriciteitsnet te reduceren. Zo draagt het bij aan de klimaatdoelstelling in 2050 een CO2-neutrale haven te zijn. De werking van het platform is deze zomer bewezen en het wordt in de komende maanden klaargestoomd voor commercieel gebruik.